Scholen op Urk lopen voorop
Op Urk doe je bij binnenkomst je schoenen uit en houd je je jas aan; dat is de cultuur. Hoewel dit laatste op de Dr. Maarten Lutherschool en Ds. E. Du Marchie van Voorthuysenschool niet nodig is door meerdere renovaties de afgelopen 10 jaar.
Daar waar scholen aanhikken tegen de grote projecten, planning en budgetten die gepaard gaan met renovatie, pakken vier scholen van Reformatorisch Basisonderwijs Urk flink door. Harm Schuttel, directeur van de Dr. Maarten Lutherschool: “Wij zijn er trots op dat we het goed voor elkaar hebben op onze scholen. We voelen ons er verantwoordelijk voor dat het een gezond gebouw is. En ik moet zeggen, de betrokkenheid van de gemeente Urk helpt ook erg mee.”
Daniël Wijma, directeur van de Ds. E. Du Marchie van Voorthuysenschool, vult trots aan: “Het bestuur en de school willen het gewoon goed hebben, dat is een keuze. Het goede financiële beleid en de platte organisatie, met een vrijwillig bestuur, helpen mee in het maken van keuzes.”
Renovatie
In 2010 stond de Dr. Maarten Lutherschool voor de keuze om te renoveren of nieuwbouwen. Harm vertelt: “We kozen voor renovatie omdat de opzet van het pand en de ruimte rondom de school goed waren, het pand zelf was alleen verouderd. Ramen, isolatie, dakisolatie: alles moest. We hadden aluminium kozijnen en echt hele dunne ramen. Als je van de gang naar de klas liep, dan rook je de bedompte en vochtige lucht. Wanneer je er zelf een tijdje in zit, dan merk je het niet zo. Maar als je dan een volle klas binnenstapte, dan zeiden we altijd ‘doe even een raampje open’. Dat gaf alleen weer andere klachten, zoals kou en tocht.”
“Het schoolgebouw is van 1977, door afschrijving was er ruimte voor renovatie. Ook was er een subsidie vanuit Frisse Scholen, daar zijn we direct achteraan gegaan. De gemeente Urk was een belangrijke aanjager: ze wilden een fris klimaat in de scholen op Urk.”
Verwarmen met lucht
“Als zijnde een schoolreisje zijn we met een bestuurslid en de beleidsmedewerker van de gemeente, Jan Bosch, langs verschillende klimaatsystemen in Nederland geweest,” gaat Harm verder. “De school in Groningen was zo enthousiast over Klimaatgroep Holland. Ik moet eerlijk zeggen dat ik wat sceptisch was. Alleen verwarmen met lucht? Want de radiatoren zorgen voor een warme deken die over de klas heen komt, zou dat met lucht wel net zo goed werken?”
“Dat blijkt uitstekend te werken, de frisse lucht is erg aangenaam,” vertelt Daniël Wijma. “Wij zijn als van Voorthuysenschool meegefietst in de renovatie van de Maarten Lutherschool. Het verschil merk je nu vooral als je op een collegaschool komt waar nog niet is gerenoveerd: je krijgt snel hoofdpijn en je ruikt simpelweg de mensen en kinderen. Het is wel belangrijk om te beseffen dat je super goed moet isoleren om het te laten werken.”
De volgende stap
In de zomer van 2021 hebben beide scholen de volgende stap gezet: elektrisch, koeling en LED verlichting. De bestaande klimaatsystemen zijn omgebouwd zodat ze met warmtepomp en DX batterij werken. Harm vertelt over het verschil met CV en warmtepomp: “De achterste lokalen waren altijd de laatste die warm water kregen waardoor het comfort achterbleef. Nu met de één-op-één warmtepompen is het in ieder lokaal goed voor elkaar.”
“Wij zijn onlangs ook over gegaan op LED verlichting,” vertelt Daniël verder. “Het klimaatsysteem heeft sensoren die de verlichting op basis van aanwezigheid regelt. Dit geeft een mooie besparing.”
Harm laat trots een kast vol met Chromebooks zien. “Gelijktijdig hebben we ook geïnvesteerd in digiborden en Chromebooks. Ik ben erg blij dat we de kinderen al deze innovaties en verduurzaming kunnen bieden.”
"Radiatoren zorgen voor een warme deken die over de klas heenkomt."
Maak Nederland klaar voor All Electric
De scholen maken stappen, maar lopen ook tegen beperkingen aan. Daniël vertelt: “Nederland is niet goed voorbereid op all electric. Onze elektrasystemen zijn te licht, er liggen te dunne kabels in de grond om de nodige elektriciteit te bieden. Dat is enorm jammer, want het remt de verduurzamingsslag.”
“Wij hebben nu het binnenklimaat qua systeem goed voor elkaar, maar ik moet mogelijk nog twee jaar wachten op de stroomkabel die het kan voeden. Eigenlijk zouden ze eerst moeten insteken om de bekabeling in heel Nederland op orde te krijgen en daarna pas over gaan op volledig elektrisch.”
“Mijn advies is dan ook: ben je in de oriënterende fase van renoveren, dan moet je als eerste de aanvraag doen om de stoppen in de meterkast te verzwaren. Tegen de tijd dat je dit voor elkaar hebt, kan je dan ook daadwerkelijk over op elektrisch.”
Zonnepanelen en energie opslag
“Volledig gasloos is het uiteindelijke doel,” stelt Harm. “We hebben nu nog een klein stukje gas in de hal. Binnenkort worden er zonnepanelen op het dak gelegd zodat we kunnen voorzien in onze eigen opwekking. Het dak komt helemaal vol te liggen.”
“Wat ik echt mooi zou vinden, is als we de energie die we opwekken ook kunnen opslaan in een batterij. In de zomer wekken we het meeste op, maar dan zijn we ook zes weken gesloten en is dus het energieverbruik minimaal. Het zou prachtig zijn als we dan energie van de zomer op kunnen slaan als reserve voor de winter.”
"Wat ik echt mooi zou vinden, is als we energie kunnen opslaan in een batterij."
Kinderen reden tot verduurzaming
Beide heren zijn met recht trots op de scholen. Alle keuzes die ze maken doen ze vanuit hun maatschappelijke betrokkenheid, de toewijding aan de kinderen en de zorg voor de planeet.
“Het signaal van verduurzaming naar de kinderen vinden we erg belangrijk,” vertelt Daniël. “Vanuit onze grondslag willen we ook goed omgaan met de aarde. Rentmeesterschap noemen we dat. De kinderen zijn één van de grote redenen om te verduurzamen.”
Harm sluit zich daar bij aan: “Wat ik heel belangrijk vind, is de les in duurzaamheid voor de kinderen. Ik wil hen echt bewust maken van energie. In de grote hal wil ik bijvoorbeeld een groot scherm ophangen waar je continue kan zien wat de energieopwekking en -verbruik is.”
Klimaatgroep Holland doet veel voor het onderwijs. Lees hier meer over ons Scholen°Concept.